Rosja musi oddać satelity OneWeb

dodano: 2022-04-08 12:30
autor: Jan Borejko | źródło: orda.kz

Redakcja Kazachskiego serwisu Orda.kz próbowała dowiedzieć się, co stanie się z internetowymi satelitami brytyjskiego operatora OneWeb, które miały polecieć z kosmodromu Bajkonur, ale w związku z wojną w Ukrainie Rosja odmówiła wyniesienia rosyjską rakietą Sojuz. Przy okazji wiadomo jakie są plany strony kazachskiej, co do wykorzystania satelitów do uzyskania dostępu do Internetu w niektórych regionach Kazachstanu, który ma korzystać z Internetu satelitarnego OneWeb.

Jedno jest pewne, że satelity OneWeb, podobnie jak większość elementów technologii kosmicznej, podlegają amerykańskim przepisom eksportowym – International Traffic in Arms Regulations (ITAR).

Aby zapobiec nieautoryzowanemu dostępowi do chronionych technologii związanych z wystrzeliwaniem przez Rosję statków kosmicznych licencjonowanych przez Stany Zjednoczone z kosmodromu Bajkonur, istnieje odpowiednia trójstronna umowa z 1999 r. między rządami Kazachstanu, Rosji i USA. Obejmuje również wszystkie etapy działań związanych z wynoszeniem w kosmos i transportem statków kosmicznych/powiązanego wyposażenia USA/danych technicznych USA oraz ich zwrotu w przypadku anulowania startu. Obowiązek zwrotu satelitów OneWeb leży w gestii strony rosyjskiej. Usuwanie satelitów z terytorium rosyjskiej części kosmodromu Bajkonur powinno być zapewnione w ramach umowy. Istnieje podejrzenie, że Rosjanie zajmą te satelity i zbadają je, by uzyskać nieautoryzowany dostęp do chronionych technologii. Kazachstan de facto nie ma wpływu na te działania.

Kazachstan planował wykorzystać satelity internetowe (OneWeb) do rozwiązania problemu dostępu do Internetu w odległych regionach kraju. Jak wyjaśnił wiceminister rozwoju cyfrowego, innowacji i przemysłu lotniczego Kazachstanu, Askhat Orazbekov, są to regiony Wschodniego Kazachstanu i Karagandy.

OneWeb był i jest zainteresowany zorganizowaniem obsługi swoich usług na terenie Kazachstanu w celu zorganizowania dostępu do Internetu. Na razie wszystko jest na etapie negocjacji. Badane są możliwości wykorzystania niegeostacjonarnych systemów łączności satelitarnej, oraz kalkulacja finansowa tego projektu w połączeniu z przestrzeganiem prawa Kazachstanu.

OneWeb ogłosił, że wznowi wynoszenie swoich satelitów za pomocą rakiet Falcon 9 firmy SpaceX (czyli właściciela konkurencyjnej usługi Starlink).

Przypomnijmy, że komercyjny start Sojuza z satelitami OneWeb z kosmodromu Bajkonur miał nastąpić w nocy z 4 na 5 marca. W sumie w 2022 roku planowano przeprowadzić 6 startów z satelitami OneWeb. Ale kilka dni wcześniej, w związku z wojną na Ukrainie, Roskosmos zażądał od korporacji listów gwarancyjnych, że urządzenia nie będą wykorzystywane do celów wojskowych, a także zażądał od rządu Wielkiej Brytanii wycofania się z udziałowców OneWeb.

Rząd brytyjski nie zgodził się z takim sformułowaniem sprawy i odmówił sprzedaży swoich udziałów. Wystrzelenie satelitów zostało odwołane, a pracownicy firmy zaczęli przygotowywać się do powrotu do ojczyzny.